Suudi Arabistan'ın Ürdün ve Mısır sınırına kurduğu megakent Neom'da kurallar yeniden yazılacak.

On yıllardır savaşlar ve çeşitli toplumsal olaylarla anılan Ortadoğu'da geleceğe yönelik bazı adımlar atılıyor. Yüzölçümünün büyük bir bölümü çöl olan Ortadoğu ülkeleri burayı dönüştürerek 'yeni' bir yer haline getirmeye çalışıyor. Bunun en net örneği ise son aylarda yaptığı teknolojik yatırımlar ve yolsuzluk operasyonlarıyla gündeme gelen Suudi Arabistan'ın 500 milyar dolarlık techutopia'sı mega kent Neom. Bu yeni kent ile ilgili yayınlanan tanıtım videosunda izleyiciye % 100 güneş enerjisi, tamamen otonomlaşmış nakliye, sulak çiftlikler, yapay zeka ve ileri üretim hayal etmesi söyleniyor. Bu arada hepinizin bildiği gibi Suudi Arabistan petrol gelirleri bağlamında zengin olan bir ülke ancak son yıllarda farklı gelir kaynakları yaratmaya çalışıyor.

Öte yandan Suudi Arabistan'da bildiğiniz gibi son aylarda hafif esnemeler olsa da hala çok totaliter ve tutucu bir rejim bulunmakta. Ancak Suudi yönetimi yeni kurulan bu kent için yeni kurallar ve düşünce sistemi geliştirmiş görünüyor. Toplumsal hayatta bir kısıtlamanın olmayacağı Suudi Arabistan'ın Neom kentinde, kadınlar istedikleri gibi giyinebilecek ve istedikleri yerde çalışabilecek. Bu durum, İran, Yemen ve Suudi Arabistan arasında yaşanan şiddetli çatışmaların ve bölgesel iktidar mücadelesi ve hak ihlalleri düşünüldüğünde oldukça farklı bir perspektif çiziyor. Zira Suudi Arabistan'da çatışmalar olmasa dahi kadınların hak ve özgürlükleri bağlamında büyük sıkıntılar yaşanıyor. Sizin de yakından bildiğiniz gibi kadınlar henüz araç kullanma hakkı kazanmış durumda.

Suudi Arabistan'ın yeni kenti Neom'un hayali, tüm Suudi insanlar için daha iyi bir yaşam sürdürebilecek hukuk dünyasına bir köprü olması ve yeni teknoloji ile güçlendirilen yeni bir yasal altyapının nasıl daha müreffeh ve adil bir toplum için kullanılabileceğini göstermek olabilir. Bu, benzersiz bir Suudi Arabistan sorunu değildir. Zengin ve fakir olan tüm ülkeler, bugün yasal altyapısı ile küreselleşme, sayısallaştırma ve geleceğin teknolojileri tarafından getirilen değişim hızı arasındaki derin bir uyuşmazlığa meydan okuyorlar. Bu da iyiden iyiye küresel bir hale gelen kapitalizmin, ulus devletlerin artık olmadığı söylemi gibi daha geniş bir piyasa istemini belirten söylemlerinden birisi.

Biraz da Neom'un teknik yapısını inceleyecek olursak; ilk olarak muhtemelen sizin de aklınıza "neden Neom?" sorusu gelmiştir. Suudi yöneticiler tüm dünya dillerinde kolay telaffuz edilmesini sağlamak amacıyla bu kente 'Neom' adı verilmesini uygun görmüş. Neom, İngilizce'deki 'new' ve Arapça'daki 'Müstakbel' kelimesinin ilk harfinin birleşiminden oluşuyor. Neom'un yüzölçümü, 26.5 bin kilometre kare olacak ve küresel ticaretin yüzde 10'unun gerçekleştiği Kızıl Deniz'in kıyısına kurulacak.